"Je kunt het je misschien niet voorstellen, maar corona draagt juist bij aan onze strijd tegen tuberculose."

Dr. Mustapha Gidado – voor vrienden en collega’s ‘Gidado’ – heeft zijn carrière gewijd aan het verbeteren van de volksgezondheid in ontwikkelingslanden. Zijn missie bracht hem in 2017 naar Nederland, als directeur van het USAID / Challenge TBC-project, dat in meer dan 22 landen actief was. Toen de positie van Executive Director bij het KNCV Tuberculosefonds vrijkwam, was Gidado vastbesloten te solliciteren. Zijn enthousiasme en drive werd beloond: van april tot augustus 2020 was hij interim Executive Director en sinds 1 augustus van dat jaar is hij officieel de wereldwijde Executive Director van de stichting.

De touwtjes in handen nemen tijdens een wereldwijde pandemie lijkt misschien moeilijk, maar Gidado richt zich juist op de kansen die zich. “Als er één ding is dat we hebben geleerd van de huidige pandemie, is dat niemand veilig is totdat iedereen veilig is. Ik wil dat mogelijk maken.”

De kansen van corona

Op de vraag met welke uitdagingen ze momenteel worden geconfronteerd, antwoordt Gidado optimistisch. “Ja, er is een wereldwijde pandemie die voor problemen zorgt. Maar we hebben ook veel goede dingen zien ontstaan ​​uit deze situatie. Het heeft niet alleen bewezen dat regeringen geld beschikbaar kunnen stellen voor de openbare gezondheidszorg, we hebben ook gezien dat wereldleiders samenwerken. En dat de wetenschappelijke gemeenschap met vaccins komt. Vanuit ons werkveld zijn we dagelijks betrokken bij de strijd tegen de pandemie. Onze jarenlange ervaring in de bestrijding van TBC wereldwijd is ontzettend bruikbaar. Omdat mensen niet met specifiek corona of Tuberculose naar het ziekenhuis gaan, maar met vergelijkbare symptomen: beide ziektes tasten namelijk de longen aan en veroorzaken ademhalingsproblemen.” 

Samenwerken aan preventie en behandeling

Geloof het of niet, maar dit is een enorme kans voor Gidado en zijn team. Want hoewel corona nieuw is, is TBC dat niet. “Ons team van gezondheidswerkers en projectmedewerkers over de hele wereld reageren proactief op de corona-pandemie. We bieden technische ondersteuning in preventie, door te helpen met de implementatie van maatregelen ter bestrijding van infectie en het opsporen van contacten. Het beheer van isolatie faciliteiten en de sociale ondersteuning voor patiënten en hun families hoort hier ook bij. Door het gebruik van digitale gezondheidszorg voor beide ziektes en het gebruik van gemeenschappelijke platformen te verbeteren, blijven we de zorg ontwikkelen. De toegankelijkheid van niet alleen zorg, maar ook informatie, helpt stigma’s te voorkomen. Stigma’s die in deze gebieden op de loer liggen, of zelfs al hardnekkig aanwezig zijn. Uiteindelijk zie ik het zo: veel van het werk dat we nu verzetten voor de bestrijding en het voorkomen van corona-19, draagt straks ook bij aan de preventie en bestrijding van tuberculose.”

Kennis delen is macht

We zijn van ‘kennis is macht’ overgegaan naar ‘kennis delen is macht’. Iets waar Gidado altijd naar heeft gestreefd. Daarom is hij tijdens zijn carrière altijd in ontwikkeling gebleven en heeft hij manieren gezocht om niet alleen kennis te vergaren, maar ook te verspreiden. Van in de klinieken tot op kantoor. Als klinische zorgverlener, programmamanager en trainer. “Vooral de trainingscomponent is van groot belang om het verschil te maken. Ik wil met mijn kennis andere verpleegkundigen en verzorgers helpen nog beter te worden.” Gidado ontwikkelde zijn allround competenties door middel van onderwijs en training in het African Leprosy Research Training Hospital in Addis Abeba, een Master of Science in Medicine aan de Universiteit Maastricht, een postgraduaat in Public Health op de Harvard School of Public Health en meer recent (2019) een PhD in Public Health op de Walden University in Minneapolis. Zijn expertise en passie neemt hij mee naar het hoofdkantoor van de KNCV in Den Haag.

Het belang van verbinding in een snel veranderende wereld 

“Ik had het voorrecht om ooit aan de frontlinie te werken. Ik zag wat mijn werk deed voor mensen die ziek waren en voor hun wanhopige familieleden. Hen genezen en weer gelukkig en gezond zien vertrekken, is de reden waarom ik doe wat ik doe. Dus ook al werk ik niet meer in het veld, ik weet hoe belangrijk het is om ermee verbonden te blijven. Met de mensen die aan de frontlinie werken, maar ook met de snel veranderende wereld eromheen. Vroeger was ik de ontvanger van technische ondersteuning vanuit het KNCV Tuberculosefonds en vandaag de dag faciliteer ik als Executive Director soortgelijke ondersteuning, over de hele wereld. Ik focus me op innovatie, het verzamelen van informatie wereldwijd en beleidsontwikkeling rondom tuberculose. De overdracht van onze krachten en capaciteiten aan lokale organisaties en nationale TBC-programma’s is essentieel. Daarvoor zet ik alle zeilen bij en stuur ik aan op meer en meer data driven en digitaal werken.”

Wat is er nodig, waar en wanneer?

“Als organisatie willen we de behandeling en preventie van TBC wereldwijd blijven verbeteren en als directeur wil ik dat doel toegankelijk maken. Daarvoor moeten we weten wat er speelt in de regio, en bij de mensen die directe zorg verlenen. Elk land heeft zijn eigen behoeften en (culturele) werkwijze. We moeten weten wat onze mensen nodig hebben en, of de informatie beschikbaar is waar en wanneer ze die nodig hebben. Op basis van de input van onze mensen, handelen en verbeteren wij. We ontwikkelen daarom een platform waar informatie en tools gedeeld worden en waar wij realtime feedback ontvangen. Zo kunnen we hen helpen om anderen te helpen.”

De rol van corona in het voorkomen van stigma’s

“Het is belangrijk dat alle buzz rondom corona niet wegebt. Ja, in de eerste maanden verstoorde de aandacht voor corona het proces van het diagnosticeren, behandelen en voorkomen van tuberculose. Maar op dit moment werken we samen en werken we mee aan de strijd tegen corona. Nu er steeds meer informatie beschikbaar is, neemt het risico op een stigma – zoals we gewend waren van HIV – af. Nu er meer aandacht voor is, kunnen we gemakkelijker aanzetten tot bewustwording rondom besmettelijke ziekten en aandoeningen van de luchtwegen. Door die aandacht en het momentum te benutten kunnen we het werk dat we doen =verbeteren. Want als er één ding is dat ik zeker weet in een verder onzeker tijd, is dat we dat kunnen; “Zorg beter maken.”

Zoals Gidado in het begin al zei: er is veel gebeurd sinds zijn eerste jaren in dat afgelegen ziekenhuis. Zelf heeft hij veel gereisd en bereikt. Al blijft hij immer bescheiden. “Ik ben dankbaar dat de kans zich voordeed om de Global Executive Director te worden. Dux International was gedurende het proces van mijn sollicitatie ontzettend betrokken en behulpzaam. Zowel het personeel als de sfeer waren niet alleen ondersteunend, maar ook heel transparant. Dat was belangrijk voor mij, het voelde goed. Het zijn echte professionals. Ik kan me niet anders voorstellen dan dat er andere geweldige kandidaten waren, maar ik ben blij dat we hier samen zijn gekomen. Dat ik hier nu ben en kan strijden tégen deze ingrijpende ziekte en vóór meer toegankelijke gezondheidszorg.”